យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតខ្មែរថាមស៍ ទោះបីជានិយ័តករទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា (TRC) បានហាមឃាត់បរិក្ខារប្រព័ន្ធ Starlink មិនឱ្យចូលទីផ្សារកម្ពុជាកាលពីពីរសប្តាហ៍មុនក៏ដោយ ប៉ុន្តែប្រតិបត្តិការជួញដូរបរិក្ខារនេះនៅទីផ្សារងងឹតកាន់តែសកម្ម។
ការចុះផ្សាយនេះបានបញ្ជាក់ថា “ការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មពាក់ព័ន្ធនឹងផលិតផលនេះ នៅតែអាចរកឃើញយ៉ាងងាយស្រួលនៅលើបណ្តេញសង្គម និងវេទិកាពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក។ បច្ចុប្បន្នតម្លៃជាទូទៅលើសពី ១០០០ ដុល្លារ។
ការចុះផ្សាយនេះបានបន្តថា ទោះបីជាក្រុមហ៊ុន Starlink បានជួបពិភាក្សាជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទាក់ទងនឹងការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏មានសក្តានុពលក្នុងវិស័យសេវាកម្មឌីជីថលក៏ដោយ ក៏ក្រុមហ៊ុនមិនទាន់ទទួលបានការអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើប្រតិបត្តិការក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅឡើយទេ។
និយ័តករទូរគមនាគមន៍កម្ពុជាបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការនាំចូល ការចែកចាយ និងការប្រើប្រាស់បរិក្ខារប្រព័ន្ធ Starlink សុទ្ធតែខុសច្បាប់។
និយ័តករទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា ថែមទាំងបានព្រមានថា សកម្មភាពខុសច្បាប់ទាំងនេះ មិនត្រឹមតែរំខានដល់ប្រតិបត្តិការធម្មតារបស់សហគ្រាសដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណ និងបំពានសិទ្ធិអ្នកប្រើប្រាស់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏អាចប៉ះពាល់ដល់គុណភាព នៃសេវាទូរគមនាគមន៍ និងថែមទាំងគំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈទៀតផង។ អ្នកបំពាន នឹងត្រូវពិន័យជាប្រាក់ដល់ទៅ ៥០ លានរៀល (ប្រមាណ ១ម៉ឺន២ពាន់ដុល្លារ)។
ប្រព័ន្ធ Star Link គឺជាសេវាអ៊ីនធឺណិតតាមផ្កាយរណបដែលដាក់ដំណើរការដោយក្រុមហ៊ុន SpaceX ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់មហាសេដ្ឋីជនជាតិអាមេរិកលោក អេឡុន ម៉ាសក៍ (Elon Musk)។ ប្រព័ន្ធ Star Link បានផ្តល់សេវាអ៊ីនធឺណេតដែលមានល្បឿនលឿន និងភាពយឺតយ៉ាវ នៃការតភ្ជាប់ដែលមានកម្រិតទាប (Low latency) ដល់តំបន់ដាច់ស្រយាល ឬតំបន់ខ្វះខាតបណ្តាញអ៊ីនធឺណេត តាមរយៈផ្កាយរណបគន្លងទាបកៀកជិតផែនដី។
អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះគឺ ទោះបីជាប្រព័ន្ធ Starlink បាននាំមកនូវភាពងាយស្រួលមួយចំនួនដល់អតិថិជនរស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលក៏ដោយ ប៉ុន្តែផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានរបស់វាក៏បានបង្ហាញឱ្យយើងបានឃើញផងដែរ។ នៅពេលដែលប្រព័ន្ធ Starlink ធ្វើការបិទប្រព័ន្ធនៅក្នុងប្រទេស ឬតំបន់ជាក់លាក់ណាមួយ វានឹងបណ្តាលឱ្យបណ្តាញអ៊ីនធឺណែតនៅក្នុងទីក្រុងធំៗ នៃប្រទេសនោះលែងដំណើរការ កាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធធនាគារ រាំងស្ទះដល់ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍សហគ្រាស បណ្តាលឱ្យយន្តការឆ្លើយតបគ្រាអាសន្នរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រូវទទួលរងការធ្វើតេស្តដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។
ប្រព័ន្ធ Starlink ក៏អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយប្រទេសគូប្រជែង ក្រុមប្រដាប់អាវុធមិនមែនរដ្ឋ និងសូម្បីតែក្រុមភេរវករ ដើម្បីបង្កើនប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ ការសម្របសម្រួល ការឃោសនា និងសមត្ថភាពប្រយុទ្ធរបស់ពួកគេ បណ្តាលឱ្យឧត្តមភាពវិស័យយោធា ឬការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់ភាគីខាងយើងចុះខ្សោយ។ ដូចជាជម្លោះរវាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន បានបង្ហាញថា ការចូលរួមយ៉ាងស៊ីជម្រៅរបស់ក្រុមហ៊ុនផ្កាយរណបពាណិជ្ជកម្មក្នុងជម្លោះភូមិសាស្ត្រនយោបាយ អាចផ្លាស់ប្តូរដំណើរការជម្លោះ និងបង្កឱ្យមានការកើនឡើងនូវហានិភ័យ នៃការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងប្រទេសមហាអំណាច។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធនេះ ក៏អាចផ្តល់នូវបណ្តាញថ្មី និងពិបាកគ្រប់គ្រងសម្រាប់កងកម្លាំងខាងក្រៅ ដើម្បីបញ្ជៀបមនោគមវិជ្ជា ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត និងញុះញង់ឱ្យមានចលាចលក្នុងសង្គម។ ប្រព័ន្ធ Starlink ក៏អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់សកម្មភាពខុសច្បាប់ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ការសម្របសម្រួលភេរវកម្ម និងការរត់ពន្ធប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ ដែលបង្កើនការលំបាកដល់ការអនុវត្តច្បាប់។ ឧក្រិដ្ឋជននៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងថៃ បានប្រើវាដើម្បីធ្វើសកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្ម។
ប្រព័ន្ធ Starlink ក៏ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចាប់ផ្តើម “បដិវត្តន៍ពណ៌” និងអំពើភេរវកម្ម។ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន El Balad News របស់ប្រទេសអេហ្ស៊ីបកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤, ប្រភពព័ត៌មានចារកម្មរបស់ប្រទេសស៊ីរីបានបញ្ជាក់ថា ក្រុមប្រឆាំងស៊ីរី អាចទទួលបានទិន្នន័យផ្កាយរណប និងមានបរិក្ខារប្រព័ន្ធ Starlink ក្នុងអំឡុងពេលវាយប្រហារលើទីក្រុងអាឡិបប៉ូ (Aleppo)។
ប្រភពព័ត៌មាននេះបានបន្តថា “ប្រតិបត្តិការបញ្ជាពីចម្ងាយបានបង្ហាញថា ផ្កាយរណបត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ ហើយវាមិនអាចច្រានចោលបានទេថា បច្ចេកវិទ្យាប្រព័ន្ធ Starlink ត្រូវបានប្រើនៅក្នុងកិច្ចសម្របសម្រួលរបស់កងទ័ពវាយលុក និងក្នុងការបង្ហាញផ្លូវដល់ឧបករណ៍ឈ្លបយកការណ៍ដែលមើលឃើញតាមពេលវេលាជាក់ស្តែង (Real-time) ។ មានតែសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសដែលមានបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿន និងទំនើបប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចប្រើឧបករណ៍នេះនៅពេលប្រតិបត្តិការបញ្ជា។ នៅថ្ងៃទី ៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៥ កាសែតបារាំង LE Monde បានរាយការណ៍ថា បរិក្ខារប្រព័ន្ធ Starlink កំពុងក្លាយជាឧបករណ៍ប្រើប្រាស់កាន់តែច្រើនឡើងៗដោយក្រុមជីហាដ (Jihad) និងក្រុមឧទ្ទាមនៅតំបន់ West Bank ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេ។
យោងតាមព្រឹត្តិបត្រការវិភាគហានិភ័យដែលចេញផ្សាយដោយ Global Initiative to Combat Transnational Organized Crime (GI-TOC) កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៥, ក្រុមអាល់កៃដា និងក្រុមជ្រុលនិយម ដូចជា “អង្គការគាំទ្រអ៊ីស្លាម និងមូស្លីម” (JNIM) និង “រដ្ឋអ៊ីស្លាមនៃអាហ្វ្រិកខាងលិច” (ISWA) កំពុងប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងប្រព័ន្ធ Starlink ដើម្បីពង្រឹងប្រតិបត្តិការវាយប្រហាររបស់ពួកគេ។
យោងតាមព័ត៌មានរបស់កងកម្លាំងសន្តិសុខប្រទេស Niger, ឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងប្រព័ន្ធ Starlink ត្រូវបានរឹបអូសក្នុងអំឡុងពេលប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្មនៅក្នុងតំបន់ Tillabéri និង Tahoua ភាគខាងលិចប្រទេស នេះ។ ជាមួយគ្នានេះ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក៏បានចុះផ្សាយផងដែរថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ និង ២០១៧ ក្រុមប្រឆាំងស៊ីរីទទួលបានឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងបច្ចេកវិទ្យាប្រព័ន្ធ Starlink តាមរយៈប្រទេសអ៊ីស្រាអែល និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។
លើសពីនេះទៀត ចាប់តាំងពីការផ្ទុះឡើងនូវជម្លោះរវាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន ប្រព័ន្ធ Starlink បានក្លាយជា “ខ្សែជីវិត” នៃការទំនាក់ទំនងសមរភូមិយោធាអ៊ុយក្រែន – កងទ័ពឈ្លបយកការណ៍ជួរមុខពឹងផ្អែកលើវាដើម្បីបញ្ជូនរូបភាពសមរភូមិតាមពេលវេលាជាក់ស្តែង (Real-time) ហើយកងកម្លាំងដ្រូន (Drone) បានអនុវត្តការវាយប្រហារយ៉ាងជាក់លាក់ តាមរយៈប្រព័ន្ធរុករករបស់វា ហើយសូម្បីតែប្រតិបត្តិការ នៃប្រព័ន្ធបញ្ជាពីខាងក្រោយក៏ពឹងផ្អែកលើប្រព័ន្ធ Starlink ផងដែរ។ កងទ័ពអ៊ុយក្រែនប្រើប្រព័ន្ធ Starlink នៅជួរមុខសមរភូមិ។
នៅថ្ងៃទី ២៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥, ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេតផ្កាយរណប ” Starlink” កើតមានឧប្បត្តិហេតុជាប់គាំងភ្លាមៗ ដែលនាំទៅដល់ហេតុការដាច់បណ្តាញអ៊ីនធឺណិតជាសកល បង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រទេស និងតំបន់ប្រហែល ១៤០ ដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេល ២ម៉ោងកន្លះ។ ការដាច់បណ្តាញអ៊ីនធឺណេតនេះ បានបណ្តាលឱ្យមានការរំខានភ្លាមៗនៅក្នុងតំណភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង នៃអង្គភាពប្រយុទ្ធជាច្រើនរបស់យោធាអ៊ុយក្រែន។ ក្រុមដ្រូន (Drone) បានបាត់បង់ការគ្រប់គ្រងដោយសារតែការបាត់បង់រលកសញ្ញា ហើយបេសកកម្មឈ្លបយកការណ៍មួយចំនួនត្រូវបានបង្ខំឱ្យផ្អាក។ មន្ត្រីម្នាក់មកពីក្រសួងការពារជាតិអ៊ុយក្រែន បាននិយាយនៅលើបណ្តាញសង្គមថា “នេះគឺជាការដាច់ទំនាក់ទំនងទូរគមនាគមន៍ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត ចាប់តាំងពីកើតមានជម្លោះមក ដែលបាននាំមកនូវឧបសគ្គគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដល់ប្រតិបត្តិការប្រយុទ្ធជួរមុខ។
ការដាច់បណ្តាញអ៊ីនធឺណេត នៃប្រព័ន្ធ Starlink លើកនេះ បានបន្លឺសំឡេងរោទិ៍អាសន្នសម្រាប់ពិភពលោក៖ ចំពោះបច្ចេកវិទ្យា ឬកម្មវិធីថ្មីណាមួយ ដាច់ខាតមិនត្រូវផ្តោតលើតែការអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យា ហើយមិនអើពើនឹងបញ្ហាសុវត្ថិភាពនៅក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍នោះទេ៕